Ο kireas.org περίφραξε τα θαλασσόκρινα της παραλίας της Κρύας Βρύσης

Τις επόμενες ημέρες θα τοποθετηθούν  ενημερωτικές πινακίδες και θα γίνει πληροφόρηση του κοινού. Το κρινάκι είναι ένα από τα ωραιότερα και αρχαιότερα αγριολούλουδα της χώρας μας που έχει αρχίσει να εξαφανίζεται από πολλές παραλίες του Αιγαίου. Η παραλία της Κρύας Βρύσης φιλοξενεί μια από τις πυκνότερες αποικίες θαλασσόκρίνων στην Ελλάδα.

Το Παγκράτιο το παράλιο (λατ., Pancratium maritimum, αγγλ., Sea Daffodil ή Sand Lily) ή Κρίνος της θάλασσας, ή Θαλασσόκρινος, ή Ασφόδελος της Θάλασσας, ή Κρινάκι του Αγίου Νικολάου, ή Νάρκισσος της θάλασσας ή Κρίνος της άμμου, είναι μια αμαρυλλίδα. Είναι ένα από τα ωραιότερα
αγριολούλουδα της χώρας μας.

Ανθίζει συνήθως από τα μέσα Ιουλίου, μέχρι τα τέλη Αυγούστου, ενώ το Σεπτέμβρη τελειώνει η ανθοφορία του. Τα φύλλα του εμφανίζονται τη χειμερινή περίοδο, ενώ το καλοκαίρι ξεραίνονται, σαν να καίγονται από τον καυτό ήλιο και την άμμο. Και εκείνη την περίοδο, μέσα στις πολύ θερμές συνθήκες του καλοκαιριού, ξεπροβάλλουν τα τεράστια κάτασπρα τα άνθη του. Συμμετρικά, αρωματικά, με έξι πέταλα το καθένα και διαμορφώνουν ένα στέμμα, όπως οι ασφόδελοι με 6 στήμονες και κίτρινους ανθήρες. Τα άνθη μισανοίγουν αργά το απόγευμα προς το βράδυ, για να φθάσουν στην κορύφωση του ανοίγματος, όσο η νύχτα προχωρεί, ενώ παραμένουν ανοιχτά μέχρι νωρίς το επόμενο απόγευμα. Αυτό, ευνοεί τις νυχτόβιες πεταλούδες (σκώροι), που έχουν επιλέξει το φυτό αυτό για την επικονίασή του

ο ονόμασαν Παγκράτιο, από τις ελληνικές λέξεις ‘’κραταιό΄΄ ‘’παντοδύναμο’’, για τiς φαρμακευτικές του ιδιότητες, αλλά και γιατί φυτρώνει σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες. Δηλαδή, πάνω στη άμμο, στο θερμό και ξηρό καλοκαίρι, κοντά στη θάλασσα που δέχεται το ψεκασμό της αλμύρας. Είναι πολυετές βολβώδες φυτό με παχύ κορμό σαν καλάμι ύψους περίπου 40 cm (κρυπτόφυτο, δηλαδή ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του υπάρχει μόνο ως βολβός στην άμμο) με κορμό που φτάνει τα 40 εκατοστά, το ριζικό του σύστημα είναι βολβοειδές και φτάνει μέχρι και 1,50 μέτρο, και αυτοφύεται σε αμμώδεις παραλίες και είναι είδος υπό παρακολούθηση γιατί κινδυνεύει από τις δραστηριότητες του ανθρώπου την καλοκαιρινή περίοδο.

Σε πολλά σημεία έχει εξαφανιστεί παρόλο της πολλαπλασιαστικής δεινότητας και της ανθεκτικότητας του, λόγω της συνεχούς καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών από τον άνθρωπο. Η έντονη και χωρίς μέτρο τουριστική ανάπτυξη, η αλόγιστη μεταχείριση της παραλίας, ξαπλώστρες, ομπρέλες, αυτοκίνητα που την προσεγγίζουν, κτιριακές κατασκευές συνήθως αυθαίρετες και χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον, η άγνοια των επισκεπτών που πολλές φορές το κόβουν ή το ξεριζώνουν, ο καθαρισμός της παραλίας με μηχανικά μέσα και πολλοί άλλοι παράγοντες αποτελούν αιτίες να λιγοστεύουν με μεγάλη ταχύτητα οι πληθυσμοί του.

υτό το φυτό πρέπει να έδωσε ο Ερμής στο Οδυσσέα για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα μάγια της Κίρκης. Ο Όμηρος, εικάζεται ότι το ονόμαζε ‘’Μώλυ’’ (από το ρήμα μωλύω= αφανίζω, αδυνατίζω, παραλύω, ήταν το αντίδοτο των κακών-λυγρών φαρμάκων ) και το περιέγραφε σαν ένα «φυτό με άνθη άσπρα σαν το γάλα», που φύτρωνε στην Κυλλήνη, αλλά η εκρίζωσή του ήταν εύκολη (σύμφωνα με πρόσφατες απόψεις το Μώλυ ίσως ήταν η Frittilaria ή η Tulipa ή το Galanthus nivalis). Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν το χυμό από το φυτό Παγκράτιο μαζί με μέλι. Λένε ότι είναι τόσο έντονο το άρωμα του που κρατάει τα πρόβατα μακριά από τις ακτές. Το Παγκράτιο, στο ‘’Άσμα των Ασμάτων’’(είναι ένα από τα βιβλία του κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης, αποτελεί ύμνο στον έρωτα και γράφτηκε από το Σολομώντα, τον 4ος π.Χ. αιώνα), συμβολίζει την ανθοφορία των έρημων γαιών και την εξέλιξη του.

Ο μεγάλος εχθρός του είναι τα μηχανήματα καθαρισμού της άμμου αφού μαζί με τις γόπες βγάζουν και τους βολβούς του φυτού . Στα σημεία της παραλίας της Κρύας Βρύσης που έχουν καθαρίσει οι μπουλντόζες έχει εξαφανιστεί η παρουσία του. Με την τουριστική αξιοποίηση των παραλιών, οι πληθυσμοί του έχουν αρχίσει να εξασθενούν.

Όταν περπατάτε στην παραλία της Κρύας Βρύσης μυρίστε το, φωτογραφίστε το αλλά μην το καταστρέψετε γιατί αρχίζει να γίνεται σπάνιο, ιδιαίτερα στις παραλίες με σημαντική ανθρώπινη παρουσία.

Μη παρκάρετε τα αυτοκίνητα-τροχόσπιτα σας πάνω στα κρινάκια και μην κόβετε τους ανθισμένους βλαστούς!